فرش ایرانی چیزی فراتر از یک کالای تزئینیست؛ تلفیقی از هنر، فرهنگ و کیفیتی ماندگار. اما متأسفانه بازار امروز پر شده از فرشهایی که تنها ظاهر زیبایی دارند اما اصالت و کیفیت لازم را ندارند. اگر تصمیم به خرید فرش ایرانی اصل دارید، باید تفاوت آن با نمونههای تقلبی را بهخوبی بشناسید. در این مقاله ، به شما کمک میکنیم تا با خیال راحت فرش اصل بخرید.
راه های تشخیص فرش اصل ایرانی و تقلبی ایرانی
تشخیص فرش اصل ایرانی از نمونههای تقلبی ممکن است در نگاه اول دشوار به نظر برسد، اما با شناخت چند نشانه ساده و کاربردی میتوان با اطمینان بیشتری خرید کرد. در ادامه به مهمترین روشهای شناسایی فرش اصل ایرانی میپردازیم:
تراکم و تعداد شانه؛ نشانههای ظرافت و کیفیت
شمارش تمام گرههای فرش برای تعیین شانه و تراکم آن، بهویژه در فرشهای بزرگ، کار دشوار و تقریباً غیرممکنی است اما نگران نباشید، با یک روش ساده میتوانید تا حد زیادی به این اطلاعات دست پیدا کنید.
برای فرشهای ماشینی، کافی است تعداد گرهها (یا ریشهها) را در یک سانتیمتر از عرض فرش بشمارید و سپس عدد بهدستآمده را در 100 ضرب کنید؛ حاصل، تعداد شانههای فرش است. همین روش را میتوانید برای محاسبه تراکم نیز بهکار ببرید، با این تفاوت که باید گرهها را در طول فرش (به جای عرض) شمارش کنید.
اما در فرشهای دستباف، از معیار دیگری به نام رجشمار استفاده میشود. رجشمار بیانگر تعداد گرههای زدهشده در هر 7 سانتیمتر از عرض فرش است. در فرشهایی که با گره متقارن بافته شدهاند، این عدد را در 7 سانتیمتر شمارش میکنند؛ و در فرشهایی با گره نامتقارن، این شمارش در ۶.۵ سانتیمتر انجام میشود. عدد حاصل نشاندهندهی دقت و ظرافت بافت فرش دستباف شما خواهد بود.
برند معتبر؛ فرش را از سازندهاش بشناسید
اگر قصد خرید فرش ایرانی اصل را دارید، یکی از نکاتی که نباید از آن غافل شوید، شناخت برندهای معتبر فرش است. قبل از رفتن به فروشگاه، بهتر است کمی تحقیق کنید و نام چند برند معروف و قابلاعتماد را به خاطر بسپارید. این کار به شما کمک میکند تا هنگام انتخاب، راحتتر تصمیم بگیرید و فریب نامهای مشابه یا جعلی را نخورید.
یکی از روشهای تشخیص برند اصلی، بررسی برچسب پشت فرش است. این برچسب که نوعی شناسنامه فرش محسوب میشود، اطلاعاتی مانند نام شرکت تولیدکننده، لوگو، شماره سریال، مشخصات فنی فرش مثل تراکم، تعداد رنگ و جنس الیاف را شامل میشود. البته تنها وجود این اطلاعات کافی نیست، چرا که برخی از تولیدکنندگان متقلب، از نام و لوگوی برندهای معروف سوءاستفاده میکنند، برای همین بهتر است اگر شک داشتید، با شرکت تولیدکننده تماس بگیرید و صحت فرش را استعلام کنید.
نخ خواب فرش؛ عامل اصلی کیفیت و دوام فرش ایرانی
وقتی صحبت از فرش ماشینی ایرانی میشود، نخ خواب یکی از مهمترین بخشهای آن است. این نخها همان الیافی هستند که در سطح فرش دیده میشوند و حدود ۷۰ درصد از وزن و ظاهر فرش را تشکیل میدهند. بنابراین نوع نخ خواب نقش مهمی در کیفیت نهایی فرش دارد. در بازار امروز، دو نوع نخ بیشتر از همه استفاده میشود: نخ اکریلیک و نخ پلیاستر. بین این دو، نخ اکریلیک کیفیت بالاتری داشته و البته قیمت بیشتری هم دارد.
شناخت ویژگیهای نخ اکریلیک و نحوه تشخیص آن
فرشی که از نخ اکریلیک تولید شده باشد، با چند نشانه ساده قابل شناسایی است. یکی از روشها، لمس سطح فرش است. الیاف اکریلیک معمولاً به شکل دانهدانه و با سری گرد دیده میشوند؛ وقتی با دست سطح فرش را لمس میکنید، نرمی و لطافت آن کاملاً محسوس است، به طوری که دست به راحتی روی آن سُر میخورد. اگر هنگام لمس، سطح فرش زبر یا چسبنده بود، احتمال زیادی وجود دارد که نخ خواب آن از نوع اکریلیک نباشد.
فرشهای اکریلیک دوام بالایی دارند؛ بهطوریکه پس از سالها استفاده و شستوشو، زیبایی، درخشندگی و نرمی اولیه خود را از دست نمیدهند. این فرشها همچنین در برابر حرارت مستقیم نیز بسیار مقاوماند؛ مثلاً میتوان اتوی داغ را برای چند ثانیه روی آن قرار داد، بدون اینکه آسیبی ببیند. این در حالی است که فرشهای BCF یا پلیاستر در برابر حرارت، سریعاً تغییر شکل میدهند یا میسوزند.
مراقب فرشهای پلاستیکی باشید
فرشهایی که از نخ پلیاستر یا سایر مواد بیکیفیت ساخته شدهاند، بهاصطلاح فرشهای پلاستیکی هستند. این فرشها معمولاً زبرند، نرمی ندارند و خیلی زود کیفیت خود را از دست میدهند. حتی ممکن است بوی نامطبوعی مانند نفت بدهند و در برابر حرارت بسیار حساس باشند. اگر در پشت فرش هیچ اطلاعات دقیقی از برند یا مشخصات ندیدید، حتماً شک کنید.
بررسی حاشیه؛ روشی ساده برای تشخیص اصالت فرش
یکی از راحتترین راهها برای تشخیص اصالت یک فرش، دقت به نحوه اجرای حاشیه آن است. در فرشهای اصل و دستباف، حاشیهها به صورت دستی و با گرههای دقیق ایجاد میشوند اما اگر حاشیه فرش با چسب چسبانده شده باشد یا صرفاً دوخته شده باشد، میتوان گفت آن فرش تقلبی است. بنابراین هنگام خرید، حتماً نگاهی دقیق به لبههای فرش بیندازید تا از اصل بودن آن اطمینان حاصل کنید.
پشت فرش؛ نشانهای برای تشخیص اصالت
یکی از راههای کاربردی برای تشخیص فرش اصل، بررسی بخش پشتی آن است. فرشهای باکیفیت و اصیل معمولاً پشت نرمتری دارند و گرههای ریز و درشت در آنها بهخوبی قابل مشاهده است. در مقابل، اگر پشت فرش ظاهری خشک، پلاستیکی و بیروح دارد، بهاحتمال زیاد با یک نمونه تقلبی و بیکیفیت روبرو هستید. پس هنگام خرید، فقط ظاهر جلویی فرش را بررسی نکنید؛ نگاهی دقیق به پشت آن هم داشته باشید.
و در نهایت
فرش ایرانی اصل، ترکیبی از هنر، مهارت و مواد اولیه باکیفیت است. اگر میخواهید از خرید خود مطمئن باشید، به مواردی مثل جنس نخ، تراکم، برند، برچسب پشت فرش و لطافت آن توجه کنید. همیشه از فروشگاههای معتبر خرید کنید و از فروشنده بخواهید اطلاعات فنی فرش را به شما نشان دهد.